کارراهه شغلی یا مسیر شغلی به این معنا است که شما همزمان با افزایش مهارت، اطلاعات، دانش و آگاهی در یک شغل خاص بتوانید به جایگاه بالاتری در همان شغل برسید و وضعیت بهتری در آن پیدا کنید. در کنار مسیر شغلی یا کارراهه شغلی، یک اصطلاح مهم دیگر به نام خوشه شغلی هم وجود دارد. خوشه شغلی زیر مجموعه کارراهه شغلی است و به علاقه‌مندی شما در یک زمینه خاص اشاره می‌کند که باعث می‌شود شما سریع‌تر به مقصود و هدف خود و پاسخ به سوال مسیر پیشرفت شغلی چیست، برسید.
کسانی که دوست دارند در حیطه سلامت مشغول به کار شوند، یعنی خوشه شغلی آن‌ها حوزه سلامت است و مسیر شغلی مناسب برای آن‌ها مراقبت از بیماران است. مسیر شغلی آن‌ها می‌تواند با پرستار خانگی، کمک پرستار، پرستار حرفه‌ای، سرپرستار و در نهایت مسئول شیفت ادامه پیدا کند و این مراحل پشت سرهم طی شود.
مسیر پیشرفت شغلی چیست؟
با وجود تمام تفاسیر و توضیحاتی که در بالا ارائه دادیم، می‌توان گفت که مسیر شغلی سه تعریف اصلی دارد که شامل موارد زیر است:
تعریف اول: کارراهه یا مسیر شغلی به معنای تمام مشاغلی است که یک فرد در طول زندگی‌اش به انجام آن‌ها مشغول می‌شود.
تعریف دوم: مسیر شغلی به معنای مجموعه‌ای از پست‌ها، فعالیت‌ها، درجات شغلی، نقشه‌ها و مسئولیت‌هایی است که یک فرد در طول زندگی در تمام شغل‌هایش بر عهده می‌گیرد.
تعریف سوم: مسیر یا کارراهه شغلی به معنای تمام تجربیات مربوط به شغل فرد در طول زندگی کاری‌اش است.
نکته: از آنجایی که اکثر افراد در طول زندگی خود به بیش از یک شغل مشغول می‌شوند، در نتیجه از واژه مجموعه استفاده شده است. واژه تجربیات هم به معنای ابعاد ذهنی و ابعاد عینی در کار است. منظور از اقدامات مرتبط با کار هم همه انواع کسب مهارت‌ها، فراگیری دانش و آموزش‌های حین کار است و این دقیقا پاسخ مناسبی برای سوال مسیر پیشرفت شغلی چیست، است.
اهداف مدیریت مسیر شغلی چیست؟
مدیریت شغلی چند مورد بسیار مهم را در خودش جای می‌دهد که شامل موارد زیر است:
- یکپارچگی با برنامه‌ریزی نیروی انسانی
- طراحی صحیح مسیر پیشرفت شغلی چیست
- در اختیار قرار دادن اطلاعات در مورد مسیر شغلی
- اعلان شغلی
- ارزیابی وضعیت کارکنان
- مشاوره در مورد مسیر شغلی
- تجربه کاری افراد جهت توسعه کار
- پشتیبانی مدیریت
- تحصیلات و آموزش
- خط مشی های مربوط به اداره کارکنان
مراحل برنامه ریزی مسیر پیشرفت شغلی
سوال مربوط به مراحل برنامه‌ریزی مسیر پیشرفت شغلی چیست، ۴ مرحله بسیار مهم را شامل می‌شود که در این قسمت با آن‌ها آشنا خواهید شد:
خودسنجی: در مرحله اول باید خودتان را بسنجید. یعنی از آزمون های روانشناختی و مهارتی شخصیت شناسی، پیدا کردن علاقه و ارزش ها و میزان دانش و مهارت خود استفاده کنید و بدانید که دقیقا چه کاره هستید و به تعیین مسیر شغلی بپردازید. باید جایگاه فعلی خود را در شغلی که دارید، تعریف کنید و ببینید که می‌خواهید در آینده به چه جایگاهی برسید. پشت سر گذاشتن آزمون لنگرگاه شغلی در این مرحله لازم و ضروری است.
بررسی واقعیت: در این مرحله افراد باید شروع به گردآوری اطلاعات کنند تا ببینند که با این اطلاعات می‌توانند نتایج مرحله قبلی را به تایید برسانند و جواب سوال مسیر پیشرفت شغلی چیست را پیدا کنند یا خیر. در واقع شما می‌‌توانید جایگاه فعلی خود را در تعیین مسیر شغلی مشخص کنید، اطلاعات مربوط به آن را تایید کنید، نقاط قوت و ضعف را پیدا کنید و در این زمینه با همکاران خود صحبت و مشورت کافی داشته باشید. در مورد جایگاه آینده‌‌ای هم که مد نظرتان است، بازار کار را بررسی کنید و شرایط را بسنجید.
هدف‌گذاری: این مرحله همان طور که از نامش پیداست، به معنای مشخص کردن هدف و چشم انداز مورد نظر شما در مورد آینده شغلی‌تان و پاسخ به سوال مسیر پیشرفت شغلی چیست، است. هنگامی که شما هدف گذاری را انجام می‌دهید، متوجه می‌شوید که برای رسیدن به هدف خود به چه مهارت‌ها و دانشی نیاز دارید و چگونه باید تلاش خود را پیش ببرید و به تعیین مسیر شغلی بپردازید.
برنامه عملیاتی: در این مرحله باید چگونگی رسیدن به اهداف مورد نظر در زمینه شغلی را به شکل کاملا عملیاتی تعریف کنید. یعنی باید ببینید که در آینده شغلی خود چه جایگاهی را می‌خواهید و در حالت ایده‌آل باید چه فعالیت‌هایی را به انجام برسانید که به این جایگاه نزدیک‌تر باشید.
خرید دوره مهارت های شغلی حرفه پلاس
مسیر پیشرفت شغلی انعطاف پذیر
در گذشته مسیر شغلی معنای متفاوتی نسبت به اکنون داشت، زیرا در گذشته، زمانی که صحبت از مسیر شغلی می‌شد، منظور افراد این بود که یک نفر بعد از اینکه در یک رشته خاص تحت آموزش و تربیت و کسب مهارت قرار می‌گرفت، بعد از آن بتواند به استخدام یک شرکت یا یک نهاد و سازمان در بیاید و مشغول به کار شود و کم کم بتواند در آن محل خاص پیشرفت کند.
یعنی معمولا افراد اول کارمند بودند و کم‌کم ارتقا درجه پیدا می‌‌کردند و مسیر شغلی آن‌ها ارتقا پیدا می‌یافت اما به مرور زمان مسیر شغلی انعطاف‌پذیر مورد بحث قرار گرفت و تعریف مسیر پیشرفت شغلی چیست، تغییر کرد؛ یعنی به تدریج پیوند بین دانشگاه و کسب و کار از بین رفت و اکثر افراد به غیر از رشته‌‌هایی مثل پزشکی، حقوق، و مهندسی در بسیاری دیگر از انواع رشته‌های شغلی نیازی به رفتن به دانشگاه نمی‌‌دیدند و بدون اینکه در آن رشته خاص تحصیل کنند، به کسب مهارت در بیرون از دانشگاه می‌پرداختند و در شغل مورد نظر خود مشغول به کار می‌شدند.
از طرفی مسیر شغلی انعطاف پذیر می‌تواند به افراد کمک کند تا وضعیت بهتر و راحت‌تری در شغل انتخابی خود داشته باشند. از زمانی که کسب و کارها شروع به رشد و پیشرفت کردند، مدل‌های انعطاف‌پذیر کاری و شغلی، تبدیل به یک ابزار قدرتمند شدند تا استعدادهای برتر جذب کار شوند.
شغل انعطاف‌پذیر یعنی شغلی که در آن ساعات کاری خارج از استانداردهای کاری باشد که می‌تواند مزایای بسیار زیادی را در اختیار افراد قرار دهد. معمولا این مدل مسیرهای شغلی انعطاف‌پذیر برای افرادی مناسب است که از کار زیاد خسته شدند و به دنبال شغلی هستند که ساعات کاری آن دست خودشان باشد.
معمولا خانم‌هایی که مشغول فرزندداری هستند، از این شغل‌ها سود بیشتری می‌برند، زیرا می‌توانند تعهد کاری خود را نشان دهند و به وظایف خود در امور زندگی و شغلشان برسند.
البته با وجود همه مزایایی که وجود داشته است، تاکنون شرکت‌های کمی توانسته‌اند مدل‌های انعطاف‌پذیر کاری را طراحی کرده و به مرحله اجرایی برسانند.